Twente is ne strekke met leu dee dingn doot. Hier wördt bouwd, bedach, ontwikkeld en verbetterd. Zooas in de maakindustrie of de laandbouw sector. Hier wearkt leu dee leaver de mouwn oprolt as dat zee zich op de böste sloat. Den aard hef oons wied bracht – van de textiel van vrogger oet tot de hightech-oplössingen van noe. Mer den zölfdn heanige hoalding hef d’r ok veur zoargd da’w nich deur hadden wat oons ‘eign maakt’. En wiej hebt ok nich zoo völle ruumte nömmen um greuts te wean op oonze plaatslike identiteit. Mer hier kump wal veraanderig in.
Oonze modersproake, ’t Twents, is ‘n oonderdeel van ’t Nedersaksisch. En krig zo heanig an gröttern anerkenning en achting. En da’s ok meer as verdeend. ‘t Nedersaksisch is ne anerkende spraoke, dee in gaanz Europa nog altied wördt sprökken deur um ende biej 6 tot 7 miljoen leu – in ’t noordoosten van Nederland en in Duutslaand zölfs tot an de Deense en Poolse greanze. ’t Was doarbiej ’n zetke de officiële sproake van de Hanzesteadn, de machtige haandelssteadn van Noord-Europa tusken 1300 en 1600. ’t Is ne sproake van haandel, verbeending en dingn tehoop doon.
Ok in oonze umgeaving hef ’t Nedersaksisch zich deur de eeuwn hen ontwikkeld en an e-past, tot ’t Twents dat wiej noe sprekt. ’n Leavende sproake, dee met de tied metgeet en oons verbeendt met waleer én met mekaa.
Geliektiedig wet wiej ok: a’j met wilt doon in de wearld van moargn, is ’t belangriek um aait oezölf te blieven ontwikkelen. Krek as de sproake dat doan hef. ’n Leavn laank leren is in Twente ginne niejmoodse flantuut mer ok gloepns neudig. Juust in de technische sector woar at de veraandering eankel vast steet. Wel zeg: ik bin d’r, zeg ok: ik greui met. Ik goa veur nieje kennis, nieje bekwoamheid en nieje verbeendingen.
Dee verbeendende kracht hef ’t Nedersaksisch nog aait. Heelmoal in ne strekke as Twente, den stief an de Duutse greanze ligt, maakt de sproake ’t contact en ‘t wearken met oonze noabers oet de Pruus völle makkeliker. De geliekenis met ’t Plattdüütsch, de Duutse vaariant van ’t Nedersaksisch, zoargt d’r veur da’w mekaa rapper en better könt begriepen – in ’t persoonlike contact én in ’t weark oaver ‘n poal. In nen tied woar a’j meer internationaal möt deanken én doon, is dat ’n onmeunig mooi veurdeel.
De weurde: ‘ik bin d’r’ beteeknt veur ’n Twentenaar nich allenig dat hee döt wat hee beloafvt hef, mer ok da’j zeen maj’t wörden. ’t Is ne hoalding. Da’j groot bint bracht in dizze strekke, oene wieze van proaten, deanken en doon, dat dee d’r too doot. Nich ondaanks oenn komof, mer juust doarum.
Adrie Hemmink
Streektaalambassadeur
